تاریخچه ای جالب از مار پله، شطرنج و چند بازی دیگر بردگیم - باشگاه فوتبال بارسلونا

به همین خاطر از آنجایی که شب های بلند زمستان را پیش رو داریم و بازی هایی مانند شطرنج و مارپله بهانه خوبی برای گذران این شب هاست در ادامه با هم به تاریخچه ای از محبوب ترین بازی های بردگیم اشاره خواهیم کرد.

بازی تویستر (Twister)

در سال 1965 مردی با نام رین گاینِر (Reyn Guyner) سخت در کوشش بود تا یک کمپین تبلیغاتی برای واکس بچه ها، راه بیاندازد. وی برای اینکار از یک کفپوش که نقطه هایی روی آن قرار داشت یاری گرفت تا از این طریق بچه ها تعامل شاد و متفاوتی برای واکس زدن کفش های خود داشته باشند.

تمایل بچه ها به گذاشتن دست و پا بر روی نقطه های این کفپوش باعث شد تا رین گاینر به فکر این بیافتد که امکان ساخت یک بازی تازه با ایده ای که داشته وجود دارد. در نتیجه گاینر با دو نفر از افرادی که در زمینه ساخت بازی های بردگیم تخصص داشتند مشورت و همکاری کرد و در نهایت شاهد ساخت و معرفی بازی با نام Kings Footsie بودیم. این بازی بردگیم مدتی بعد با نام Pretzel معرفی گردید و در نهایت شاهد مدل کامل تر آن با نام تویستر بودیم.

تویستر ایده های جالب و مجذوب نماینده زیادی دارد و همین امر نیز باعث شده تا این بازی بردگیم محبوبیت پیدا کند. اگر به ساز و کار بازی های برد گیم دقت کنید حتماً متوجه خواهید شد که در تمامی این بازی ها، از بازیکنان خواسته می شود کنار صفحه بازی مرتب و منظم بنشینند، اما در تویستر خبری از مرتب نشستن نیست و این بازی، بازیکنان را به انجام حرکات عجیب و غریب و نهاده شدن در موقعیت های خنده دار بر روی نقطه هایی مخصوص صفحه آن وادار می نماید.

این امر باعث شده تا بازی تویستر به عنوان یکی از مجذوب نماینده ترین و البته خنده دارترین بازی های بردگیم اخیر شناخته شود، انجام این بازی محدودیت سنی خاصی ندارد و بچه های بالای 5 سال تا سالمندان به راحتی می توانند با تویستر لحظه های خوبی را تجربه نمایند.

بازی روپولی (Monopoly)

بازی مونوپولی که در کشور ما با نام روپولی هم شناخته می شود از آن دسته بازی هایی است که سال های زیادی در میان گیم بردبازهای ایرانی حضور دارد و با یک بازی مجذوب نماینده و طولانی طرف هستیم که گاهی اوقات بیشتر از 10 ساعت بازیکنان را سرگرم خود می نماید.

در مورد تاریخچه بازی روپولی ادعاهای مختلفی مطرح شده که قابل استنادترین آن ها حکایت از ایجاد این بازی در دهه 30 میلادی دارد. این گونه که پیداست در آن موقع فردی با نام چارلز دارُو (Charles Darrow)، بازی روپولی را ابداع نموده است. البته گفته می شود ایده اولیه ساخت این بازی از طریق هنرمندی با نام لیزی مگی (Lizzie Magie)، در سال 1904 با ساخت بازی با نام Landlords Game مطرح شده است.

هدف لیزی مگی از ساخت این بازی بیشتر جنبه سیاسی داشته و از قرار معلوم می خواست به افراد عادی بفهماند که ثروتمندان جامعه، طبقه کارگر را تحت فشار قرار می دهند و از آن ها بهره کشی می نمایند. وی با ساخت این بازی قصد داشت تا به طبقه ضعیف جامعه بفهماند که ثروتمندان همواره طبقه کارگر را در فقر و بدبختی نگه می دارند تا بیشترین ثروت و دارایی را راهی جیب های خودشان نمایند.

در نهایت در پی مسائل مالی که در سال 1929 در آمریکا رخ داد و جامعه به افسردگی شدیدی فرو رفت، بازی روپولی طرفداران بیشتری پیدا کرد و همان گونه که اشاره شد چارلز دارُو ایده ساخت بازی روپولی را سرقت کرد و این بازی را با نام مونوپولی به برادران پارکر فروخت. جالب اینجاست که لیزی مگی نیز به عنوان مالک و دارنده حق اختیار ساخت بازی مونوپولی در برابر این معامله و فروش امتیاز بازی مونوپولی از جانب چارلز دارُو به برادران پارکر شکایتی نداشت و مدعی بود این روش باعث می شود تا بازی مونوپولی به فراوری انبوه برسد و در دسترس افراد بیشتری قرار بگیرد تا از این طریق هدف نهایی لیزی مگی در معرفی چهره سیاه ثروتمندان در پیش روی کارگران به نتیجه برسد.

پس از گذشت مدتی بازی روپولی به فراوری انبوه رسید و فروش میلیون دلاری را در پی داشت. از آن موقع تا به امروز بازی روپولی به نمادی برای نمایش حرص و طمع ثروتمندان شناخته می شد. جالب اینجاست که پس از فروش انبوه بازی روپولی و موفقیت این بازی تخته ای، این چارلز دارُو بود که تمامی افتخارهای ساخت این بازی را از آن خود کرد و تا مدت ها کسی نمی دانست در واقع این لیزی مگی بوده که بازی روپولی را ساخته بود.

بازی مارپله

بعید به نظر می رسد فردی در دوران کودکی خود بازی مارپله را تجربه ننموده باشد. این بازی در سایر کشورها نیز ریشه ای قدیمی دارد و گفته می شود تاریخچه بازی مارپله به بیش از 2 هزار سال قبل باز می شود. با گشت و گذاری در تاریخ به ریشه بازی مارپله در قرن دوم قبل از میلاد در هندوستان بر می خورید.

این بازی در واقع فلسفه ای خردگرایانه داشته و پله ها در بازی مارپله از خوبی و نیکی حکایت دارند و مارهای این بازی در واقع همان نیروهای شر و بد هستند که همواره به ناگاه سروقت انسان می آیند. همان گونه که حتماً مارپله بازی نموده اید به خوبی می دانید در این بازی شانس نقش مهمی دارد و به راحتی ممکن است یک بازیکن از بالاترین پله بازی مارپله به پایین ترین پله منتقل شود. هندی ها علت خاصی برای طراحی این بازی و قرار دادن مارهای سمی و پله ها داشتند و می خواستند به بچه ها بیاموزند که کارهای خوب آن ها را راهی پله های بالاتر می نماید و اعمال ناشایست آن ها را دچار مارهای سمی می نماید و به مراتب پایین تر می فرستد.

اگر با فلسفه هندو آشنا باشید حتماً می دانید که در این فلسفه کارما و کاما نقش مهمی دارد و سرنوشت که همان تاس بازی مارپله است در کنار هوس که همان مارهای بازی هستند دائماً بازیکن را در میان پله ها بالا و پایین می فرستند. البته طبق معمول در بازی مارپله نیز همچون زندگی، سرنوشت نقش مهمی دارد و این تاس ها هستند که برنده یا بازنده شدن بازیکن را درنهایت معین می نمایند.

در نسخه اصلی و اولیه مارپله، بازیکنی که به بالاترین پله می رسید و برنده می شد به Moksha دست می یافت. این جایزه در واقع همان رستگاری هست که انسان ها در پی آن می گردند. البته کاملاً معین است در نسخه ای از مارپله که راهی اروپا و آمریکا شد خبری از این اصول فلسفی نیست. حتی در ایران نیز با یک بازی معمولی طرف هستیم که کسی فکرش را نمی نماید اهداف متعالی در پی آن نهان شده باشد اما در مجموع مارپله از آن بازی هایی است که انتظار می رود حتی در سال های آینده نیز همچنان اسباب سرگرمی بچه ها و خانواده ها را فراهم کند.

بازی سرنخ (کلودو) (Cluedo)

در دهه 30 میلادی یک انگلیسی جوان با نام آنتونی پرَت (Anthony Prat)، که علاقه زیادی به مطالعه رمان های جنایی، مهمانی رفتن و نواختن پیانو داشت زندگی می کرد. این جوان به خوش گذرانی و زندگی راحت خود ادامه داد تا اینکه جنگ جهانی دوم، دامن جهان را گرفت و توقفی بزرگ را در صنعت سرگرمی شاهد بودیم. در این بین اگر تاریخ جنگ جهانی دوم را مطالعه نموده باشید حتماً به خاطر دارید که انگلستان دائماً بمباران می شد و به همین منظور چراغ های شهر وقت و بی وقت خاموش بود.

خانواده های انگلیسی چاره ای نداشتند به غیر از اینکه از ترس جان خود در زیرزمین منازل یا پناه گاه ها حضور پیدا نمایند و همین امر باعث شد تا روابط اجتماعی میان مردم و خانواده ها عملاً در انگلیس از بین برود.

آنتوی پرت نیز که علاقه زیادی به دور هم نشینی داشت به فکر راهکار ای افتاد تا شب ها سر خانواده ها را گرم کند. در نتیجه با توجه به علاقه وافر خود به رمان های جنایی، یک بازی تخته ای با نام جنایت (Murder) ساخت. در این بازی شخصیت های عجیب و غریب و مرموزی با نام های جنایی حضور داشتند که با پیدا کردن سرنخ باید پرده از راز یک جنایت مخوف بردارند. بازی آنتونی پرت ایده های جالبی داشت و به همین علت توانست بازی خود را به شرکت Waddington در سال 1945 بفروشد اما از آنجایی که پس از جنگ جهانی مواد خام برای فراوری محصولات غیرضروری مانند بردگیم ها وجود نداشت ساخت این بازی چهار سال به تعویق افتاد تا اینکه در نهایت با تغییر نام این بازی به Cluedo شاهد معرفی و عرضه آن در اروپا و آمریکا بودیم.

از قرار معلوم بخت با آنتونی پرت یار نبود و بازی سرنخ، فروش خوبی را تجربه نکرد، در نتیجه در سال 1953، آنتونی پرت امتیاز بازی خود را با مبلغ ناچیز 5 هزار پوند به فروش رساند. درنهایت بازی سرنخ در بازارها جهانی مورد توجه نهاده شد و فروش میلیونی را تجربه کرد اما آنتونی پرت که امتیاز بازی را فروخته بود چیزی دستگیرش نشد.

بازی یاتزی (Yahtzee)

تاس از آن دسته ابزارهای مهم بازی های تخته ای است و سرنوشت برد و باخت بازی های زیادی بوسیله تاس معین می شد. بازی یاتزی نیز که بر پایه تاس بناشده ظاهراً از طریق یک زوج بسیار ثروتمند ابداع شده است. این زوج که علاقه زیادی به سرگرمی در کشتی بزرگ خود داشتند، اوقات فراغت خود را به تاس بازی روی عرضه کشتی می پرداختند.

مدتی پس از اینکه این زوج ثروتمند بازی یاتزی را ابداع کردند به فکر این افتادند که این بازی را به فراوری انبوه برسانند، در نتیجه این بازی را نزد فردی با نام ادوین اس لوویی (Edwin A. Lowe) بردند. وی ید طولایی در ساخت و فروش بازی های تخته ای داشت و پیش از این با ساخت بازی با نام بینگو (Bingo)، توانسته بود سودسرشاری به جیب بزند.

ادوین اس لوویی امتیاز ساخت بازی یاتزی را از این زوج خریداری کرد و به دلایل کاملاً ناشخصی نام این زوج هرگز برملا نشد. بازی یاتزی از زمان ابداع تا به امروز دستخوش تغییرات زیادی نشده است و این روزها به لطف پیشرفت گوشی های هوشمند به راحتی می توانید نسخه های مختلف این بازی تخته ای سرگرم نماینده را دانلود و با گوشی خود مشغول به بازی شوید.

بازی جنگا (Jenga)

تاریخچه ابداع بازی جنگا به آفریقا باز می شود، این بازی از طریق یک آفریقایی با نام لسلی اسکات ابداع شد و مدتی بعد با نقل مکان لسلی از آفریقا به انگلستان، راه خود را به جهان باز کرد. لسلی اسکات دوران کودکی خود را در کشورهای مختلف قاره آفریقا سپری کرد و به همراه برادران و خواهرانش تکه های چوب را روی هم می گذاشتند و بازی می کردند. هر کدام از این چوب ها ظاهر و ابعاد متفاوتی داشت و این امر باعث شده بود تا این بازی مجذوب نماینده و سرگرم نماینده به نظر برسد.

لسلی در بیست سالگی راهی آمریکا شد و تکه های چوبی که با آن ها بازی می کرد را در سفر همراه خود داشت. وی از هرفرصتی استفاده می کرد و در دورهمی های مختلف با سایر افراد مشغول بازی می شد و چوب ها را با دقت روی هم می گذاشتند. استقبال مردم از بازی که ابداع نموده بود باعث شد تا به فکر فروش آن بیافتد. در نتیجه لسلی اسکات با دقت تمام، تعداد 100 قطعه چوبی را تراش داد و این بازی را که جنگا نام گذاری نموده بود در یک نمایشگاه بازی و سرگرمی معرفی نمود.

جالب است بدانید عبارت جنگا یک واژه زنگباری است که معنای ساخت و ساز می دهد. در اوایل بازی جنگا فروش خوبی را تجربه نکرد اما پس از اینکه این بازی از طریق شرکت بازی سازی معروف ایروین تویز، (Irwin Toys)، خریداری شد و مدتی بعد در اختیار شرکت Hasbro نهاده شد با فروش چشمگیری روبرو شد و امروزه به عنوان یکی از تازهترین و سرگرم نماینده ترین بازی های رومیزی قرن حاضر شناخته می شود.

شطرنج

بسیاری از طرفداران بازی های بردگیم، شطرنج را سلطان بازی های رومیزی قلمداد می نمایند و عده زیادی از طرفداران شطرنج بر این باور هستند که شطرنج قدمتی بسیار کهن دارد. جالب است بدانید برترین بازی رومیزی جهان تنها چیزی حدود 1500 سال عمر دارد و ریشه بازی شطرنج به هندوستان باز می شود.

شطرنج در قرن پنجم بعد از میلاد مسیح در هندوستان بازی می شد، شطرنج در هندوستان محبوب بود، اما محبوبیت اصلی شطرنج پس از راهی شدن این بازی به ایران پدیدار شد. هوش و ذکاوت ایرانی ها باعث شد تا شطرنج را نه تنها به عنوان یک بازی که به عنوان یک حرفه و مشغولیت ذهنی قلمداد نمایند. در نتیجه شطرنج از طریق ای برای آموزش و تقویت هوش در میان ایرانیان تبدیل شد.

در آن موقع ایرانی ها شطرنج را برای محک زدن اندازه هوش افراد به کار می گرفتند. تمامی این موارد باعث شد تا شطرنج دوران شکوه خود را در میان ایرانی ها تجربه کند. شطرنج مدت های زیادی در آسیا باقی ماند تا اینکه درنهایت در قرون وسطی راه خود را به اروپا پیدا کرد و این روزها به یک رشته ورزشی بسیار پرطرفدار تبدیل شده است. خوشبختانه هنوز هم، ایران حرف اول را در شطرنج می زند و به قهرمانان شطرنج باز ایرانی افتخار می کنیم.

در خاتمه پیشنهاد می کنیم اگر شما هم از طرفداران بازی های تخته ای هستید و بازی خاصی را سراغ دارید که بساط سرگرمی شما و اهل منزل را فراهم می نماید، در قسمت نظرات ما و سایر کاربران را در جریان نام و معینات این بازی قرار دهید.

پ