آشنایی با جاذبه های گردشگری شهر دامغان - باشگاه فوتبال بارسلونا

بلیط هواپیما در طاهاگشت

از این شهر که در قرون گذشته با نام های مختلفی از جمله صددروازه، و ده مغان نیز شناخته می شد، در روزگاری به عنوان پایتخت حکومت اشکانیان شهرت داشت نیز در کتیبه سارگون دوم آشوری پات نانه به گومش یا قومس یاد شده است. شهری که همچنان می توان بقایایی از دیوار مشهور بارو را که روزگاری در پیرامون آن کشیده شده بود، مشاهده کرد. این شهرستان زیبا را علاوه بر پسته های خوشمزه و مشهورش، به چشمه های آب معدنی باداب سورت نیز می شناسند که امروزه به یکی از تفرجگاه های محبوب مردم، تبدیل شده است. آثار تاریخی و دیدنی های دامغان بسیار است که در ادامه به معرفی برخی از مهم ترین و معروف ترین آن ها می پردازیم.

جاهای دیدنی دامغان

1. مسجد تاریخانه

به یقین می توان تاریخانه را که در جنوب شرقی این شهرستان قرار گرفته است، به عنوان یکی از عبادتگاه های باشکوه و ارزشمند ایران کهن معرفی کرد که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، مهم ترین و کهن ترین عمارت در شهرستان دامغان است. متاسفانه در عصر حاضر تنها بنایی متروکه و صد افسوس ساختمانی مخروبه را شاهد هستیم که دارای 26 ستون دایره ای شکل با ارتفاعی نزدیک به 6 متر از زمین تا پشت بام است که آن را به چهل ستون می خوانند. نکته جالب در مورد این بنای کهن، قدمت آن است که طی پژوهش های اجرا شده توسط اداره کل باستان شناسی، به نظر می رسد بنای نخستین آن آتشکده ای بوده است که با الگوبرداری از ساختمان های دوران حکومت ساسانیان، احداث شده و در قرن دوم هجری قمری، زمانیکه اعراب مسلمان بر ایران تسلط یافتند، تغییر کاربری داده و به مسجد تبدیل شد. در مورد وجه تسمیه این بنای کهن به تاریخانه، به نظر می رسد که تاری به معنای خدا است. بنابراین پس از آنکه این اثر تاریخی به مسجد تغییر یافت، به ناری خانه و پس از آن نیز به تاریخانه شهرت یافت.

2. برج طغرل دامغان

از جاذبه های تاریخی و کهن شهرستان دامغان، بنایی است کهن که در بخش جنوبی روستای مهماندوست این شهرستان قرار گرفته است. سازه ای که به برج طغرل شهرت یافته و شاید علت نام گذاری آن، شباهت بسیار آن به برج طغرل شهر ری است. در کتاب مطلع الشمس در مورد این سازه ارزشمند ایران کهن چنین برجای مانده است:

برجی بسیار معتبر از قدیم مثل برج طغرل بیک ری و میل رادکان در جنوب مهماندوست و مغرب مایل به شمال امام آباد دیده می گردد که دور دایره آن از خارج 34 ذرع (بیش از 35 متر) و قطر آن از داخل 7 متر و 20 سانتی متر است. این برج دوازده تَرک دارد که یکی از ترک ها ورودی است و عرض هر تَرکی 1/23 متر و بعد از 10 ذرع و نیم ارتفاع سه فقره مقرنس از آجر به وضع های بسیار خوب انیق ساخته شده و پس از آن کتیبه ایست به عرض سه چهار یک به خط کوفی و بالای آن کتیبه دیگری است به خط بنائی و از آن به بعد گنبد مخروطی شروع می گردد، اما فعلاً گنبد آن خراب و آنچه باقی است به ارتفاع 14 ذرع می باشد، در برج رو به جنوب و یک قبر آجری در وسط و دو قبر دیگر سنگ چین در داخل برج دیده می گردد، گویند این برج مزار امامزاده قاسم از اولاد حضرت موسی بن جعفر (ع) می باشد ولی ساختمان آن به مقبره شباهت ندارد

در این میراث ساخته شده از آجر، می توان ظرافت و هنرمندی دستان سازنده آن را در تزئینات اجرا شده با قدمتی نزدیک به هزار سال، به خوبی مشاهده کرد که از نکات قابل توجه در معماری این بنای ارزشمند ایران است.

3. محوطه تاریخی تپه حصار دامغان

محوطه تاریخی تپه حصار دامغان، یکی از ارزشمندترین میراث ایران کهن است که در کنار ه های بخش جنوبی این شهرستان قرار گرفته است. این منطقه باستانی پس از کاوش ها و پژوهش های اجرا شده توسط اریش فردریش اشمیت (از باستان شناسان مطرح دنیا با تابعیت آلمانی-آمریکایی است که پژوهش های وسیعی در نواحی مختلف ایران انجام داد و مناطق باستانی و تاریخی ارزشمندی از کشور را کشف کرد)، و برای اولین بار کشف شد.

با توجه به اطلاعات به دست آمده، آثار کشف شده در این مکان قدمتی در حدود 2000 تا 2200 سال قبل از میلاد مسیح دارند.

پس از سه بار کاوش در این منطقه تاریخی، که بواسطه کشف تعدادی گل نبشته منقوش به خط میخی بابلی قدیم، اطلاعاتی قابل توجه در مورد تپه حصار بدست آمد که هنوز این گل نبشته ها ترجمه یا به اصطلاح خوانده نشده است. آثاری که دارای پیشینه ای به قدمت 2000 تا 2200 سال پیش از میلاد مسیح است. هرچند برخی این کشفیات ارزشمند را گواهی برای مبادلات فرهنگی تمدن های فلات ایران و بین النهرین در گذشته های دور می پندارند، اما متاسفانه جزئیات و اطلاعات دقیقی از آن، در دست نیست.

4. آرامگاه پیر علمدار

در شمال شرقی شهرستان دامغان و در مجاورت مسجد جامع این شهرستان، بنایی متعلق به دوران حکومت سلطان مسعود غزنوی قرار گرفته است که به مقبره پیر علمدار شهرت یافته است. این اثر تاریخی در واقع برجی است مدور، بسیار زیبا و ساخته شده از آجر که ارتفاعش به 13 متر می رسد. به نظر می رسد که این برج، آرامگاه یکی از فرمانروایان قومس یا همان دامغان قدیم به نام محمد بن ابراهیم، پدر ابوحرب بختیار است که در اوایل قرن 5 هجری قمری احداث شده است. این اثر تاریخی که علاوه بر هنر آجرکاری در آن شهرت بسیاری دارد، بواسطه کتیبه ای ساخته شده از گچ که در اطراف ایوان مقرنس برج قرار گرفته است نیز بسیار مشهور است.

5. خانه لطفی

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری در شهرستان دامغان، عمارتی است تاریخی و متعلق به حکومت قاجاریان که از بخش های متعددی از جمله خانه مستخدمین، اصطبل، حیاط بیرونی، حیاط پشتی، حیاط اندرونی و … تشکیل شده است. تزئینات اجرا شده در این عمارت، بسیار زیبا و چشم نواز بوده و معماری و طرح بنا جالب و زیبا است. تماشای این ساختمان قدیمی برای علاقه مندان به تاریخ و بناهای تاریخی ایرانی، جالب و دوست داشتنی خواهد بود.

6. بنای فتحعلی شاهی

بنای فتحعلی شاهی یکی دیگر از جاذبه های گردشگری در شهرستان دامغان است که سازندگان وقت، آن را درون استخری که آب چشمه علی در آن جاری می گردد، ساخته اند. این بنای زیبا متشکل از دو طبقه با پلانی به شکل مستطیل و در دو نما است که نمای بخش شمالی را دو ستون بسیار زیبا با پوششی از چوب، تشکیل داده است. نکته جالب در مورد ساخت این بنا، استفاده از ملاط ساروج برای استحکام بخشی بیشتر به دلیل قرارگیری آن درون آب است.

7. برج چهل دختر

در بخش غربی شهرستان دامغان، بنایی قدیمی با پیشینه ای حدود اواسط قرن 5 هجری قمری مشاهده می گردد که به برج چهل دختر شهرت یافته است. سازه ای آجری که در پشت آرامگاه امامزاده جعفر، در کنار جاده دامغان به سمنان و با ارتفاعی بالغ بر 15 متر ساخته شده است. با توجه به کتیبه ای تقریبا ناخوانا به خط میخی که در بخش خارجی برج قرار گرفته است می توان قدمت آن را متوجه شد. ساختمان چهل دختران دامغان، به دلیل بهره مندی از گنبدی بزرگ، تزئینات زیبای نمای بیرونی، خطاطی و نیز استحکام قابل توجه آن که با گذشت زمان بسیاری همچنان پابرجاست، یکی از ارزشمندترین و زیباترین آثار تاریخی باقیمانده از ایران کهن در شهرستان تاریخی دامغان است که با توجه به کتیبه موجود به نظر می رسد که به همت باو شجاع اسفر بیگی، پیر اصفهان احداث شده است.

8. غار شیربند

یکی از زیباترین پدیده های طبیعی و دیدنی های شگفت انگیز در شهرستان دامغان، در 12 کیلومتری شمال شرقی این شهرستان قرار گرفته است که به غار شیربند شهرت یافته است. این اثر طبیعی و بسیار زیبای استان سمنان را می توان از زیباترین غارهای موجود در ایران برشمرد. دهانه غار در کوهی صخره ای که در ارتفاع 50 متری از سطح رودخانه قرار گرفته است، مشاهده می گردد.

طبق اظهارات زمین شناسان، غار شیربند دارای پیشینه ای بین 136 تا 190 میلیون سال است.

حضور قندیل های آهکی در رنگ ها و اندازه های مختلف و رسوبات کربنات کلسیم محلول در آب که شبیه به گچ بری های عمارات مجلل و کاخ های باشکوه است و به شکل گل کلمی و بلورهای سوزنی شکل دیده می گردد، زیبایی قابل توجهی را به بخش داخلی آن بخشیده است. جالب است بدانید که طبق اظهارات زمین شناسان، این غار زیبا دارای پیشینه ای بین 136 تا 190 میلیون سال است.

9. غار چاه دیو

پدیده ای زیبا، منحصربه فرد و جالب در 10 کیلومتری از شهرستان دامغان، روستای طاق و در شمال مزرعه فرح زاد قرار گرفته است که به نام غار چاه دیو شناخته می گردد. شگفتی غار در این است که بر خلاف تمامی غارهای موجود، در دل کوه قرار نگرفته است، بلکه می توان آن را درون چاهی که در دل دشت واقع شده است، مشاهده کرد. عمق چاه به 7 متر می رسد و دهانه ورودی آن به گونه ای است که رهگذران نمی توانند آن را مشاهده کنند. در مورد این غار روایات مختلفی بر سر زبان ها است. برخی از مردم معتقدند که در این منطقه دیوی به نام زینل وجود داشته است که چاه و غار را کنده و ایجاد کرده است. برخی دیگر نیز معتقدند که این غار در جهت رودخانه قرار داشته و بر اثر سیل های متعدد که در ادوار مختلف بوجود آمده است، راهی به داخل آن باز شده و چاه امروزی را بوجود آورده است. بازدید از این غار زیبای زیرزمینی، برای علاقه مندان به غار گردی و طبیعت گردی بسیار هیجان انگیز خواهد بود.

بازار قدیمی دامغان، مدرسه موسویه، کاروانسرای قوشه، روستای زیبای قوشه، کویر حاج علی قلی، دق بیجارمند، دق اسماعیل مهلو، آبشار پیر خوشتر، آبشار نسروا، منطقه انگورستانی، کویر ملی (شن های روان)، مقبره شاهرخ تیموری، امامزاده محمد دامغان، دژ گردکوه، سد شاهچراغی، دیوار بارو، تنگه دروار دامغان، تنگه زندان، آتشکده دروار، روستای نمکه، ساختمان آقا محدخان، چشمه علی، گنبد زنگوله تنها بخشی از دیگر جاذبه های گردشگری در این شهر تاریخی و کهن ایران زمین است.

10- مسجد جامع

باوجوداینکه ظاهر مسجد جامع تقریبا نوساز و سالم به نظر است ولی حدود 1000 سال قدمت دارد. این مسجد نیز دارای یک مناره آجری بی نظیر و اعجاب انگیز است که تاریخ ساخت آن به اواسط قرن چهارم هجری بازمی گردد.

لمینت دندان کامپوزیت دندان ایمپلنت