7 آداب و رسوم سیزده بدر - باشگاه فوتبال بارسلونا

چرا سیزده بدر را در طبیعت می گذرانیم؟

سیزده بدر که به عنوان روز طبیعت شناخته و نام گذاری شده است، مصادف با روز سیزدهم فروردین و از جشن های نوروزی است. بسیاری افراد بر این باورند که سیزده عدد منحوسی در فرهنگ ایرانی ها است و به خاطر برطرف نحسی این روز، آن را در طبیعت به سر می برند. البته این موضوع را نمی گردد منکر شد که در فرهنگ ایرانی ها، هیچ روزی نحس و بدیمن نیست.

در اصل نحس بودن عدد سیزده ریشه در فرهنگ اروپایی ها دارد که به فرهنگ ایرانی ها راه پیدا نموده است. در بین ایرانی ها فقط به خاطر بخش ناپذیر بودن این عدد، آن را عدد بدقلقی دانسته اند.

بنا بر یک نظریه دیگر از آنجایی که در فرهنگ اعراب و اسلام، سیزدهم تمام ماه ها نحس دانسته می گردد، بـه اشتباه سیزدهم فروردین که مصادف با عید ایرانی ها است نیز نحس شمرده شده است.

بعلاوه بنا بر یک روایت دیگر درباره سیزده بـدر: جمشید، شاه پیشدادی، روز سیزده نوروز را در صحرای سبز و خرم خیمه و خرگاه بر پا می نماید و بار عام می دهد و چندین سال متوالی این کار را انجام می دهد.

در نتیجه این مراسم در ایران زمین بـه صورت سنت و آیین درمی آید و ایرانیان از آن به بعد، روز سیزده فروردین ماه را بیرون از خانه و در کنار چشمه سارها و در دامن طبیعت سپری می نمایند.

فلسفه سیزده بدر

روز سیزدهم ماه فروردین در تاریخ باستانی ایران، به نام روز تیر شناخته می گردد و تیر نام ایزد باران است که تیشتر هم نامیده می گردد. در بیشتر کتاب ها و نوشته های به جا مانده از ایران باستان ، از این روز به خجستگی و فرخندگی یاد شده است.

بنابراین در تاریخچه سیزده بدر نه تنها بدی و نحسی درباره این روز وجود ندارد، بلکه سرشار از نیکی و شادی است و یک جشن بزرگ ملی از مجموعه جشن های نوروزی محسوب می گردد.

در کتابی به نام آثار الباقیه از کتاب های مرجع و قدیمی درباره تاریخ باستانی ایران، جدولی وجود دارد که روزهای نحس را از روزهای نیک و جشن ها جدا نموده است و در مقابل روز سیزده نوروز کلمه سعد نوشته شده است که نشان از نیک بودن و فرخندگی این روز دارد.

سیزده بدر با نام ایزد تیر یا تیشتر، آغاز نیم دوم سال زراعی است و مردم در ایران باستان برای گرامی داشتن این روز و نیایش به زمین های زراعی و کشتزارها می رفتند و به شادی می پرداختند. بعلاوه سبزه های صحرا را جمع می کردند و با آنها آش و خوراکی ها مختلف می پختند و دور هم می خوردند.

آداب و رسوم سیزده بدر

در فرهنگ ایرانی ها، آداب و رسوم سیزده بدر بسیار به هم شباهت دارند و کارهایی که در این روز انجام داده می گردد، ریشه در فرهنگ ایرانی های قدیم دارد.

1- سپری کردن روز در دامان طبیعت

بنابر کتاب های تاریخی، در سال 52 میلادی، تحت تاثیر فرهنگ یونانی ها، روز سیزدهم از سال تازه، منحوس دانسته شد. بنابراین ایرانی ها غذا و تنقلات مختلف را با خود به طبیعت می برند تا از نحسی در امان بمانند.

یکی از حادثه های سهمگین گیهانی که در تورات آمده است، در روز سیزدهم سال نو مصری که مثل جشن فروردین ایرانی بـه هنگام تعادل بهاری، خورشید گرفته می شد، بـه وقوع پیوسته و موجب مرگ عده زیادی شده اسـت. این روز مصادف با روز سیزدهم ماه ایرانی اسـت.

در آن روز، گویا ستاره دنباله داری در فضای زمین درخشیده اسـت به طوری که در افق ایران هم دیده شده است. با برخورد این ستاره با زمین، آتشفشان ها آغاز به فوران نموده اند و کاخ ها ویران شده اند. به همین دلیل مردم به صورت سنتی در این روز منتظر واقعه سهمگینی هستند. بنابراین در روز سیزدهم فروردین از خانه هایشان بیرون می روند تا گرفتار اتفاق ناخوشایند و نحسی نشوند.

2- گره زدن سبزه در روز سیزده بدر

یکی از مهم ترین آداب و رسوم سیزده بدر، سبزه گره زدن است. معمولا جوان ها و افراد دم بخت، اعم از دختر و پسر، سبزه گره می زنند و برای باز شدن بخت خود سال نو، و برآورده شدن آرزوهایشان، دعا می نمایند. گره زدن سبزه به معنی گره زدن زنگی با طبیعت است تا در طول سال مثل سبزه شاداب و سرسبز بمانند.

3- به آب انداختن سنگریزه

رسم انداختن سنگ در آب روان بیشتر بین شمالی ها رایج است. مردم این شهر، علاوه بر انداختن سبزه ها در آب، سنگ هم به آب می اندازند. با پرتاب کردن هر سنگ در آب، فرد یک آرزو هم می نماید. نمودهای ایران هم 13 سنگ را به نیت روز سیزدهم فروردین در آب می اندازند. به باور این مردم، این آداب و رسوم سیزده بدر باعث دور شدن بلا از آنها خواهد شد.

4- انداختن سبزه عید در آب روان

یکی دیگر از آداب و رسوم سیزده بدر، رها کردن در آب روان است. در ایران باستان، آناهیتا ایزد آب است و به آب دادن سبزه ها نوعی پیشکش به این ایزدبانو است. این کار به این خاطر انجام می گردد که برکت و باروری برای سال نو ایجاد گردد.

آناهیتا با بارور کردن دانه ها، سرسبزی را به زمین و مردم هدیه می دهد و این کار زندگی بخش خواهد بود. از سوی دیگر بعضی مردم بر این باورند که سبزه داخل هفت سین انرژی های منفی محیط را جذب می نماید و در روز سیزده بدر، آن را از به آب روان می سپارند تا این انرژی های منفی از زندگی محو گردد.

5- رها کردن ماهی قرمز در آب

بعضی افراد ماهی گلی یا همان را هم در روز سیزده بدر در آب روان رها می نمایند، به امید اینکه بتواند در آب و فضای بیشتر، زندگی طولانی تری داشته باشد. این کار یکی از آداب و رسوم سیزده بدر در سال های اخیر است.

البته انجام این کار به خاطر ماهیت ماهی گلی و احتمال فراوری مثل بی رویه و به خطر افتادن دیگر گونه های ماهی و موجودات آبزی منع شده است. توصیه می گردد این ماهی ها را در حوض های پارک های درون شهری یا در استخرهای مخصوص نگهداری این ماهی ها، رها کنید تا به زیست بوم گونه های دیگر آسیب وارد نگردد.

6- خوردن آش در روز سیزده بدر

خوردن تنقلات، ناهار و غذاهایی مثل یا کاهو و سکنجبین هم جزو آداب و رسوم سیزده بدر است. محبوب ترین غذاها در این روز آش رشته، باقالی، دمی باقالی یا بلغور است. بعضی افراد ناهار روز سیزده بدر را در خانه می پزند و بعد همراه خود به طبیعت می برند.

برای پختن آش هم مواد اولیه آن را در خانه آماده می نمایند و بقیه مراحل پخت آش یا باقالی را در طبیعت انجام می دهند. علاوه بر این، خوراکی ها، شیرینی، میوه و تنقلات عید را که در خانه دارند، ب خود همراه می آورند تا دور هم میل نموده و این دورهمی در طبیعت را شیرین تر و دلنشین تر برگزار نمایند.

شما می توانید انواع ، و را از فروشگاه های زنجیره ای به صورت اینترنتی، حضوری یا تلفنی بخرید.

7- انجام بازی ها و سرگرمی ها در روز سیزده بدر

سرگرمی، سرگرمی و بازی، بخش جدانشدنی تعطیلات و سپری کردن روز در سیزده بدر است. مثل طناب بازی، طناب کشی، وسطی، پایکوبی و بازی های فکری و سرگرمی های گروهی، از کارهایی است در این روز انجام می گردد. در بعضی فرهنگ ها در این روز سوارکاری، کشتی و هوا کردن بادبادک هم مرسوم است.

سوالات متداول

کی سیزده بدر است؟

سیزده بدر مصادف با روز سیزدهم فروردین است و با نام روز طبیعت شناخته می گردد.

رسم غذای سیزده بدر چیست؟

مردم در روز سیزده بدر معمولا ناهار دلخواه خود را با خود به طبیعت می برند یا مواد آن را آماده می نمایند و بعد آن را بعد از رسیدن به مقصد می پزند. پختن آش، باقالی، دمی باقالی، دمی بلغور، کاهو و سکنجبین هم در این روز متداول است.